မိမိသည္ နိုင္ငံေရး ဘုန္းၾကီးလည္း မဟုတ္ပါ နိုင္ငံေရး ပိုစ့္မ်ားလည္း မေရးပါ သို ့ေသာ္ ေရးခ်ိန္တန္လာေသာေၾကာင့္ ေရးလိုက္ပါသည္ "အမရပူရ မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ"သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ ပရိယတၱိသာသနာႏွင့္ဆိုင္ေသာ က်မ္းစာအားလံုးေရးသားေတာ္မူခဲ့သည္ ။ သုတၱန္ဘာသာ ဋီကာ တအုပ္သာ ေရးဖို ့က်န္ခဲ့သည္ရုပ္ပံု ရွင္က်င့္၀တ္မွ စ၍ အေၿခၿပဳသဒၵါ နာမ္ဂိုဏ္းစဥ္ အာခ်ာတ္ဂိုဏ္းစဥ္ မွသည္ အဆင့္ၿမင့္မားလြန္းေသာ စာေပမ်ား သံဃာထု အားလံုး အသံုးၿပဳၾကရသည္ လူမ်ားအတြက္ ရတနာဂုဏ္ရည္ ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ မွသည္ အဆင့္ၿမင့္ ပုဂၢိဳလ္ ၿဖစ္နိုင္သည့္အထိ က်မ္းစာေပါင္း မ်ားစြာ ေရးသားေတာ္မူသည္ သာသနာေတာ္၀ယ္ ေနလိုလလို ထြန္းေထာက္ေတာ္မူခဲ့၍ ၂၁ ရာစု ဗုဒၶေဃာသ ဟုပင္ နာမည္တြင္ခဲ့ နာမည္တင္ေနဆဲၿဖစ္ေသာ ဆရာေတာ္ၿဖစ္ပါသည္။ "တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ အရွင္သုမဂၤလာလကၤာရ"အမရပူရ မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္၏ တပည့္အရင္း တပါးၿဖစ္ေတာ္မူသည္။ သက္ေတာ္ ၂၇ သိကၡာ ၀ါေတာ္ ၇ ၀ါမွ်ၿဖင့္ တိပိဋကဓရ ၿဖစ္ေတာ္မူခဲ့၍ တိပိဋကဓရ ၿဖစ္သည္ႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ ကမၻာေအး မဟာဂႏၶာရံု ေက်ာင္းတိုက္ကိုတည္ေထာင္ေတာ္မူသည္တစ္ၾကိမ္ပို ့ခ်လွ်င္ တစ္နာရီခြဲ ၿဖင့္ တစ္ေန ့လွ်င္ စာ၀ါ ၇ ၀ါ ၈ ၀ါမွ်ပို ့ခ်ေတာ္မူခဲ့သည္ ၁၉၉၃ ၁၃၅၂ ခု ႏွစ္ မႏၱေလးၿမိဳ့တြင္ သံဃာေတာ္မ်ားကို စစ္တပ္မွ ပစ္ခတ္၍ မႏၱေလးသံဃာထုမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးၾကီးေစာေမာင္ ဦးေဆာင္ေသာ န၀တ အစိုးရအားသပိတ္ေမွာက္ သံဃာကံၿပဳေတာ္မူၾကသည္။ သာသနာအတြက္ အသက္စြန္ ့လွဴထားေတာ္မူေသာ တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္သည္ သပိတ္ေမွာက္ကံေဆာင္ေသာ သတင္းကို ၾကားေသာအခါ မိမိတပည့္မ်ားအားၾသ၀ါဒေပးေတာ္မူသည္ သံဃာဆိုတာ ညီညြတ္ရသည္ .. သံဃာအဆက္ဆက္ ညီညြတ္ခဲ့၍ ယေန ့တိုင္ေအာင္ သာသနာေတာ္တည္ေနၿခင္းၿဖစ္သည္ မႏၱေလးသံဃာက အစိုးရကို သပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္၍ ရန္ကုန္သံဃာက သပိတ္မေမွာက္ခဲ့ေသာ္ သံဃာညီညြတ္ေရး ပ်က္ၿပားလိမ့္မည္ သံဃာညီညြတ္ေရးကို ေရွးရွဳ၍ သာသနာအတြက္ တာ၀န္ေက်ရမည္ဟု မိန္ေတာ္မူသည္အင္းစိန္ရြာမ တိုက္အုပ္ဆရာေတာ္ ။ ေရႊဘုန္းပြင့္ဆရာေတာ္ ။ ေက်ာက္ကုန္းေမဒိနီ ဆရာေတာ္စေသာ ထင္ရွားေသာဆရာေတာ္မ်ားကို ပင့္ဖိတ္၍ ဆရာေတာ္က ဥကၠဌ ။ အင္းစိန္ရြာမ တိုက္အုပ္ဆရာေတာ္က အတြင္းေရးမွဳး တာ၀န္ယူကာ စစ္အစိုရအား သပိတ္ေမွာက္ကံၿပဳေၾကာင္း လက္မွတ္ေရးထိုး ေပးပို ့ခဲ့သည္ တပည့္ စာခ်ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားကို ေစလႊတ္၍ ၆ ထပ္ၾကီး ဘုရားတြင္ အစိုးရအား သပိတ္ေမွာက္ကံ ၿပဳေစေတာ္မူသည္ ဒီသံဃာ သပိတ္ေမွာက္လွ်င္ ကိုးကြယ္စရာ သံဃာမ်ားစြာရွိသည္ဟု သေဘာထားေသာ စစ္အစိုးရသည္ ထိုသို ့ သပိတ္ေမွာက္ကံၿပဳခံရသည္ကို အစပိုင္းတြင္ မမွဳခဲ့ပါ နိုင္ငံေတာ္ လမ္းဖြင့္ပြဲစေသာ ပြဲလမ္းမ်ားတြင္ သံဃာမ်ားကိုပင့္သည္ ။ မက္ေမာေလာက္ေအာင္ TV ေအာက္စက္မွ အစ လွဴသည္ .. သို ့ေသာ္ ငယ္ၿဖဴသံဃာမ်ား ၾကြေရာက္ေတာ္မမူၾက ေတာထြက္သံဃာမ်ားသာ ၾကြေရာက္ေတာ္မူၾကသည္ အစိုးရၿပဳလုပ္ေသာ သံဃာ့ အခန္းအနားမ်ားတြင္ သံဃာ့ထိုင္ခံုေနရာမ်ားစြာ လြပ္လပ္ေနသည္ ထို ့ထက္ဆိုးသည္ကား စစ္တပ္ မိသားစု၀င္မ်ား ကြန္လြန္ေသာ္ အသုဘသို ့ၾကြေရာက္ခါ ရစက္ခ် သရဏဂံုတင္ေပးမည့္ သံဃာေတာ္မရွိၿဖစ္ရသည္ မိမိတို ့ တိပိဋက မဟာဂႏၶာရံုေက်ာင္းသည္ ေခ်ာတြင္းကုန္း ကပစ ၁၀၆ စစ္တပ္ႏွင့္ နီး၍ ထိုသတင္းမ်ားကို သိခဲ့ရသည္ မိသားစု၀င္ေသလို ့မွ အသုဘ ေရစက္ခ် သရဏဂံုတင္ေပးမည့္ ဘုန္းၾကီးမရွိေသာ္ မ်က္ရည္က်ၾကရေသာ ေအာက္ေၿခ စစ္တပ္မိသားစုႏွင့္ အထက္အရာရွိမ်ားမွ တဆင့္ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား ၿပႆနာ တက္ရေတာ့မည့္အေၿခအေနတြင္ န၀တ အစိုးရမွ အမိန္ ့ထုတ္သည္။ သပိတ္လွန္မေပးလွ်င္ ၿပင္းထန္စြာအေရးယူမည္ဟု ဆရာေတာ့္ထံ စာပို ့သည ၿမန္မာ့အသံမွ တနာရီၿခားတစ္ခါ ထိုအမိန္ ့ကို အသံလႊင့္သည္ အမိန္ ့ေၾကၿငာစာ ထုတ္လႊင့္ၿပီးခ်ိန္အတြင္း စစ္ခ်ီေတး စစ္သည္ေတးမ်ား အဆက္မၿပတ္ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္ ဆရာေတာ္က သပိတ္လွန္လက္မွတ္ထိုးမေပးလိုေသာ္လည္း အစိုးရအေၾကာင္းကို ဆရာေတာ္၏ ဆရာ မႏၱေလး မဟာ၀ိသုဒၶါရံုတိုက္ သံေတာ္ဆင့္ ဆရာေတာ္မွ ေဖ်ာင္းဖ်ေၿပာဆို လက္မွတ္ထိုးေစေတာ္မူသည္ ဆရာ့စကားကို မပယ္ရွားလို၍ သပိတ္လွန္ေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးေပးခဲ့ရသည္ ထိုညက မွတ္မွတ္ရရ မိုးၾကိဳး ၁၂ ၾကိမ္ေက်ာ္မွ် ပစ္သံၾကားရသည္ န၀တ အစိုးရ သတ္မွတ္ခ်ိန္ အတိုင္မီ သပိတ္လွန္လက္မွတ္ ထိုးေပးခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရမွ အာဃာတတရား ၾကီးမားစြာၿဖင့္ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ေနာက္တစ္ေန ့ သံဃာေတာ္မ်ား ဆြမ္းခံၾကြေတာ္မူၾကခ်ိန္ ဆရာေတာ္အား ဖမ္းေခၚသြားၾကသည္။ ဆရာေတာ္ ဘယ္ဆီဘယ္၀ယ္သို ့ေရာက္သည္ဟု သတင္မၾကား တလေလာက္ၾကာမွ ၿမစ္ၾကီးနားေထာင္သို ့ပိုေဆာင္ခံရေၾကာင္း သိၾကရသည္ ၿမစ္ၾကီးနားေထာင္မပို ့ခင္ စစ္ခုံရံုးသို ့ပိုသည္ .. ဆရာေတာ္အား စစ္ေဆးမည့္ ဗိုလ္မွဳးၾကီးအား အၿခားဗိုလ္မွဳးတစ္ဦးမွ မင္းစစ္ေဆးရမဲ့သူက တၿခားသူမဟုတ္ဘူး တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ၿဖစ္သည္ဟု ေၿပာဆိုၿပီး စာေရးဆရာ ကုသလဗုဒၶိ ေကာင္းၾကြယ္ေရးသားေသာ တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ၾကီးငါးပါး စာအုပ္ကိုေပးခဲ့သည္ ထို စစ္ေဆးရန္တာ၀န္က် ဗိုလ္မွဳးၾကီးလည္း ထိုတာ၀န္ကို ေရွာင္လႊဲခဲ့သည္ ထိုေခတ္ထိုအခါက သတင္းစာမ်ားတြင္ ဘယ္ရဟန္းသည္ ဘယ္ေနရာမွာ အရက္မူးေနသည္ ဘယ္မိန္ကေလးကို ဆြဲလားရမ္းလားလုပ္သည္ဟု သတင္းစာမ်ားတြင္ ဓာတ္ပံုမ်ားၿဖင့္ သတင္းမ်ားစြာ လႊင့္ခဲ့သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးၾကီးေစာေမာင္ ၿမစ္ၾကီးနားဘက္သို ့ ခရီးစဥ္ထြက္ေသာအခါ တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ၿဖစ္လွ်က္ နိုင္ငံေရးလုပ္ေသာ ဘုန္းၾကီးမ်ားလည္းရွိဟု သတင္းစာတြင္ 8 point စာလံုးမဲၾကီးမ်ားၿဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္ကို သတိထား သတိရ သူမ်ား ရွာေဖြၾကပါကုန္ တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္သည္ သံဃာညီညြတ္ေရး ႏွင့္ သာသနာ့အေရးကိုသာ ၾကည့္၍ န၀တ အစိုးရအား သပိတ္ေမွာက္ကံၿပဳခဲ့ၿခင္းသာ ၿဖစ္သည္ နိုင္ငံေရးလုပ္ေသာ ဘုန္းၾကီးလည္း မဟုတ္ပါ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာတြင္ လမ္းေပၚထြက္၍ ေမတၱာပို ့ၾကေသာ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ အစိုးရမွ ယာယီ သကၤန္းပတ္ေပးေသာ အတုအေယာင္မ်ားမွလြဲ၍ စာသင္သား သံဃာေတာ္ အစစ္အမွန္မ်ားသာၿဖစ္သည္ ယာယီ အတုအေယာင္မ်ားသည္လည္း မိဘ ေဆြမ်ိဳး အသက္စည္းစိမ္ အိုးအိမ္ကို ေၾကာက္လန့္၍သာ လုပ္ၾကရသည္ဟု ယူဆမိသည္။ "သီလၾကီးေလးပါး လံုၿခံဳလွ်င္ သီလၾကီးေလးပါးလံုၿခံဳလွ်င္ သံဃာစစ္ သံဃာမွန္သာ ၿဖစ္သည္ သံဃာဟူသည္ ဘယ္ေခတ္ ဘယ္အခါကမွ အတုအေယာင္ မရွိခဲ့ပါေပ သံဃာေတာ္ အဆက္ဆက္သည္ ဒကာ ဒကာမ တို ့အေပၚ၀ယ္ တာ၀န္ေက်ခဲ့ၾကသည္ခ်ည္းၿဖစ္သည္ ကိုယ္တိုင္ ပရိယတ္ ပဋိပတ္ သာသနာ့တာ၀န္မ်ား ေက်ပြန္ေတာ္မူၾကရံုသာ မက ဒကာ ဒကာမတို ့အား သံသရာ၀ယ္ အထက္တန္း ဘ၀မ်ားသို ့တိုင္ေအာင္ တဆင့္တက္၍ နိဗၺာန္တိုင္ေအာင္ ပို ့ေဆာင္ေပးေတာ္မူၾကသည္ သတၱိ ဗ်တၱိရွိ၍ ထက္ၿမက္ေသာ .. အတိုက္အခံ လုပ္သည္ဟု အစိုးရမွ ယူဆေသာ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ အေၾကာင္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးၿဖင့္ ဖိႏွိပ္၍ လူ၀တ္လဲ ခံခဲ့ရသည္ခ်ည္းၿဖစ္သည္ ဟိုးယခင္ ေခတ္အခါက သာသနာေတာ္သန္ ့ရွင္းေရး အမည္တပ္လ်က္ ထူးၾကီးဆရေတာ္ ။ ဦးစံတင့္ စတုနိကာယေကာ၀ိဒ စေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား လူ၀တ္လဲခံခဲ့ရသည္ကို ၾကည့္လွ်င္ သိနိုင္ေပသည္ ။ နိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယက ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားသည္လည္း ထိုအေၾကာင္းကို သိ၍ ထိုသို ့ၿပဳလုပ္ခံခဲ့ရလွ်င္ သက္ေတာ္ ရြယ္ေတာ္ႏွင့္ မိမိတို ့ကိုယ္က်င့္သိကၡာကို ငဲ့ကြက္ေတာ္မူၾကရေသာေၾကာင့္ ေရငံု ႏွဳတ္ပိတ္သာ ေနေတာ္မူၾကရကုန္သည္ ။ ယခု အခါ သံဃာတု သံဃာေယာင္ဟူေသာ စကားလံုးမ်ား က်ယ္ေလာင္စြာ သံုးလာၾကသည္ ၿမန္မာနိုင္ငံ၀ယ္ သံဃာဦးေရ အရမ္းမ်ားေနသည္ သံဃာအတြက္ ေခါင္းခဲရ၍ ေနာင္တခ်ိန္ သာသနာေတာ္ သန္ ့ရွင္းေရး အမည္ေပးကာ ႏွိပ္ကြက္ဖို ့ အစပ်ိဳးၿခင္းလားဟု ထင္မိပါသည္။ "အထူးသတိေပးခ်က္" သံဃာေတာ္မ်ား ညီညြတ္ေတာ္မူၾကသည္မွာ ဘုရားရွင္၏ ၀ိနည္း ဥပေဒေတာ္ ပယ္ႏွဳတ္စရာ ၿပင္ဆင္စရာ ရွိသည္ဟု ေၿပာစရာ မလိုေလာက္ေအာင္ ဥပေဒတိက်မွန္ကန္ခဲ့၍ ၿဖစ္သည္ အကယ္၍မ်ား ၿမန္မာနိုင္ငံသည္ မွန္ကန္၍ အမ်ားလက္ခံေသာ စစ္မွန္ေသာ ဥပေဒေပၚေပါက္လာပါက စီးပြါးေရး ခိုင္မာဖြံ ့ၿဖိဳးလာေပမည္ ထိုအခါ သာသနာေဘာင္၀ယ္ အေခ်ာင္ေနသည္ဟု ယူဆသူတို ့က ယူဆေနၾကေသာ သံဃာေတာ္မ်ားလည္း ယခုေလာက္ မ်ားေတာ့မည္ မဟုတ္ ဥပေဒ မွန္ကန္ဖို ့ႏွင့္ နိုင္ငံေတာ္ ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို ့သာ လိုေပသည္ တာ၀န္ကိုယ္စီ ေက်ပြန္ၾကဖို ့ အေရးၾကီးသည္ ။ ဘုရားေလာင္း ဆဒၵန္ဆင္မင္းသည္ ေသာနုတၳိဳရ္ မုဆိုးအား အေသသတ္နိုင္ပါေသာ္လည္း မုဆိုးၿခံဳထားေသာ သကၤန္းကို ၿမင္ရေသာအခါ ဘုရား ပေစၥက ဗုဒၶါတို ့၏ အသံုးအေဆာင္ကို ငါ့အားလာၿပေပသည္ ဒီလို အ၀တ္မ်ိဳး ဘ၀သံသရာတြင္ ေတြ ့ၾကံဳရဖို ့ အလြန္ခဲယဥ္းသည္ ငါသည္လည္း ပါရမီၿဖည့္ေနေသာ ေယာက်ၤားေကာင္း ေယာက်ၤားၿမတ္ၿဖစ္သည္ သူ ့အသက္ကို မေသေစေကာင္းဟု သာၾကည္စြာ လႊတ္ေပးရံုမက ဆင္စြယ္ တစ္စံု ..။ မုဆိုးအတြက္ ၇ရက္အတြင္း ၿပည္ေတာ္ၿပန္ေရာက္ေစရန္ ပရိတ္အရံအတားမ်ား ၿဖင့္ ခ်ီးေၿမွာက္ေတာ္မူခဲ့သည္ၾသကာသပင္ေၿဖာင့္ေအာင္ မရေသာ တခ်ိဳ ့ေသာ လူတန္းစားမ်ားသည္ သာသနာေတာ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူး သံဃာေတာ္တို ့၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးဆိုသည္ကို သိဖို ့ အင္မတန္မွ ခက္ခဲေလသည္ ။ မိမိဘ၀ကို မိမိမတူးၿဖိဳမွီ အသိေနာက္မက်ေသးခင္ မၿပစ္မွားသင့္ေသာ သူမ်ားအား မၿပစ္မွား မိေစဖို ့ ေစတနာၿဖင့္ေရးသားရပါသည္ သာသနာေတာ္အတြက္ အႏၱရာယ္ က်ေရာက္မည့္ အခါတိုင္း သံဃာေတာ္သည္ ေၾကာင့္ၾကမဲ့ ေနေတာ္မမူၾကပါေပ မိမိေရးသားေသာစာသည္ မည္သူ ့ပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ ့အစည္းကိုမွ် ရည္ရြယ္၍ေရးသားသည္ မဟုတ္ပါ နိုင္ငံေရးဆိုသည္ကိုလည္း စိတ္မ၀င္းစား .. မပ်က္စီးသင့္ေသာသူမ်ား ဘ၀သံသရာ မပ်က္စီးေစဖို ့ သံဃာ့ဂိုဏ္း မသင့္ေစဖို ့ မိမိကိုယ္ကိုယ္ မိမိၿပန္လည္၍ တူးၿဖိဳဖ်က္ဆီးသူမ်ား မၿဖစ္ေစဖို ့ သာသနာအရွည္ခံ့၍ တည္တံ့ေစဖို ့သာ ရည္ရြယ္ပါသည္ သစၥာစကား မွန္ကန္ပါက အမိၿမန္ၿပည္ ေအးခ်မ္းသာယာ၍ သာသနာေတာ္သည္ ေနလို လလို ထြန္းလင္းေတာက္ပပါေစသတည္း ။ အၿမဲတမ္း ေဘးမသန္းပဲေအးခ်မ္းသာယာ သံသရာ၀ယ္ ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္စြာ ဘ၀ခရီးကိုၿဖတ္ နိဗၺာန္အထိ တက္လွမ္းနိုင္ၾကပါေစ ။ မွတ္ခ်က္။ ။ ကုိယ္ပိုင္ ေဆာင္းပါ မဟုတ္၊ ေမးလ္မွတစ္ဆင့္ ရလာေသာ ေဆာင္းပါးအား သေဘာက်၍ ျပန္လည္ တင္ျပလုိက္သည္။
ျပည္သူခ်စ္္ေသာ ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္ ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)၏ ၈၄-နစ္ျပည့္ ေမြးေန႕။
