ျပည္သူခ်စ္္ေသာ ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္ ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)၏ ၈၃-နစ္ျပည့္ ေမြးေန႕။

ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္ ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္ ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ ၁၇၈၂ ခုနစ္မွ စတင္၍စုိးစံလာေသာ ခ်က္ကရီမင္းဆက္အႏြယ္ေတာ္မွ ဆင္းသက္လာခဲ့ေသာ နဝမေျမာက္ ရာမဘုရင္ ျဖစ္သည္။

ဘုရင္ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္ ေဆာင္းကုလားမင္းသား မဟီဒုိး (Prince Mahidol of Sonkhla) ႏွင့္ မင္းသမီး ဆိုင္းဝန္ မဟီဒိုး (Mon Sangwalya Mahidol) တို႔၏ သားေထြးျဖစ္သည္။ ၁၉၂၇ ခု၊ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္ ကိန္းဗရစ္ျမိဳ႕တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။

သူ၏ အစ္မေတာ္မွာ မင္းသမီး ဂါလာယာနီဗာဓာန (H.R.H. Princess Galayani Vadhana) ႏွင့္ ေနာင္ေတာ္မွာ အ႒မေျမာက္ ရာမဘုရင္ဘဲြ႔ခံ အနႏၵမဟီဒိုး (H.M.King Ananda Mahidol Rama VIII) တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ မင္းသားအား ဖြားသန္႔စင္စဥ္က ဘုရင္ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)၏ ခမည္းေတာ္ ေဆာင္းကုလား မင္းသားသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္၌ ပညာသင္ၾကားလ်ွက္ရွိေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။

ထို႔ေနာက္ ဘုရင္ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္ ထုိင္းနိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ႏွင့္ ဆြစ္ဇာလန္နုိင္ငံ ေလာ့ဆိန္းျမိဳ႕တြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ ေနာင္ေတာ္ဘုရင္ အနႏၵမဟီဒုိး ရုတ္တရက္နတ္ရြာစံေသာအခါ ဘုရင္ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္ ေနာင္ေတာ္၏ အရုိက္အရာကို ၁၉၄၆ ခု၊ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႕တြင္ ဆက္ခံေတာ္မူ၍ ယေန႕တုိင္ ထိုင္းႏိုင္ငံထီးနန္း၌ စုိးစံလ်ွက္ရွိသည္။

ဘုရင္ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္ (၁၉၅၀ ျပည့္နစ္၊ ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႕တြင္) ထိုင္းမင္းသားၾကီး ခ်န္ဒရာမူရီဆူနတ္၏ သမီးေတာ္ျဖစ္သူ သီရိေခတ္ (Mon Rajawongse Sirikit Kiktiyakara) မင္းသမီးႏွင့္ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႕တြင္ စုလ်ားရစ္ပတ္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားခဲ့သည္။

သီရိေခတ္ကို ဆြစ္ဇာလန္ ႏုိင္ငံတြင္ ပညာသင္ၾကားေနစဥ္ကပင္ ေတြ႔ျမင္ရင္းႏွီးေမတၱာမ်ွခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သီရီေခတ္သည္ ႏုပ်ိဳစဥ္အခါက ကမၻာတစ္ခြင္တြင္ အေခ်ာအလွဆုံး အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ တစ္ဦးအပါအဝင္အျဖစ္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။ စုလ်ွားရစ္ပတ္ျပီးေနာက္ ထိုနစ္ ေမလ ၅ ရက္ေန႕၌ပင္ ရာဇာဘိေသက အခန္းအနားကို ၾကီးက်ယ္စြာဆင္ယင္ က်င္းပျပီးဘိသိက္ခံခဲ့သည္။

ထိုင္းဘုရင္ ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္ ေရႊနန္းျပာသာဒ္တြင္ အျငိမ့္သား ဇိမ္ခံ၍ ေနႏိုင္သူျဖစ္သည္။ ပုံျပင္ဆန္ေသာ နန္းျပသာဒ္မ်ားကို သူ ပုိင္ဆိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘုရင္းတစ္ပါးပင္ျဖစ္ေသာ္ျငား ျပည္သူအၾကားသုိ႕ဝင္၍ ျပည့္သူ႕ဝန္ကို ထမ္းရြက္ေနသူျဖစ္သည္။

ဘုရင္ဘူမိေဘာသည္ကား ဆက္ဦးဆံပုိင္ဘုရင္တစ္ပါးမဟုတ္ေပ၊ ထုိ႔ျပင္ [အင္နာခင္ႏွင့္ ယုိးဒယား(ထိုင္း) ဘုရင္] ဝတၳဳထည့္ကလို ေဒါသ မာန္မာနၾကီးမား၍ အာဏာစက္ျပင္းလွေသာ သူ၏ ဘိုးေတာ္လို ဘုရင္ၾကီးလည္းမဟုတ္ေပ။ ဘူမိေဘာသည္ ငယ္စဥ္ကတည္းက အရွက္အေၾကာက္ၾကီးသူ ျဖစ္သည္။ စိတ္ေကာင္း ႏွလုံးေကာင္းရွိသည္၊ အမူအရာခက္ထန္ေမာက္ၾကြားမွဳကင္းသည္။ မည္သူ႔ကိုမဆုိ ကူညီရုိင္းပင္းလိုေသာ လူမွူဝန္ထမ္းစိတ္ရွိ အျပည့္ရွိသည္။ သည္စိတ္ဓာတ္မ်ားေၾကာင့္ပင္ သူသည္ ေရႊအိမ္နန္း ႏွင့္ ၾကငွန္းစံေသာဘဝမွေန၍ ေျမၾကီးေပၚသို႕ဆင္းကာ ဗ်ိဳက္ေတာ္ႏွင့္ ရႊံ႕ညြန္အၾကား ေျခစုံပင္ကြဲေစဦးေတာ့ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအက်ိဳးရွိမည့္ အလုပ္မွန္သမ်ွ အားမာန္အျပည့္ႏွင့္ တစိုက္မတ္မတ္ အမ်ွင္မျပတ္ သယ္ပုိးခဲ့သည္။

လယ္သမားမ်ားႏွင့္ အသိခ်င္းဖလွယ္ခဲ့သည္။ ဘူမိေဘာတိုင္းခန္းလွည့္လည္ရာ၌ သူ႔ေနာက္ပါးတြင္ အစုိးရအရာရွိမ်ားႏွင့္ ေဆာက္လုုပ္ေရး အင္ဂ်င္နီယာမ်ားလည္းပါသည္။ အထူကုဆရာဝန္မ်ားႏွင့္ သြားအထူးကု ဆရာဝန္မ်ားလည္းပါသည္။ ဆရာဝန္မ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရးဝန္ထန္းမ်ားက ေဒသခံေဆးရုံမ်ားႏွင့္ ပူးေပင္း၍ အခမဲ့ ကုသေပးသည္။
ယေန႕ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ အာရွတုိက္တြင္ ထြန္းသစ္စ စက္မွူႏိုင္ငံဘဝသုိ႔ေရာက္ရွိေနျပီျဖစ္သည္။ သုိ႔ပင္ျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း လယ္ယာလုပ္ငန္းသည္သာ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ အဓိကစီးပြားေရးေက်ာရုိးျဖစ္သည္ဟု ဘူမိေဘာက လက္ခံထားသည္။

ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားႏွင့္ ေတာင္ေပၚေဒသမ်ား နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ဆင္းရဲေမြးေတမွူႏွင့္ လူမွူျပႆနာရွိေနသမွ် တိုင္းျပည္ မတည္ျငိမ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဘုရင္ဘူမိေဘာ ေကာင္းေကာင္း သိသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ပင္လ်ွင္ သူ႔လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ဘူမိေဘာဘုရင္က (ၾကိဳတင္ကာကြယ္ေရးေဆးဝါး) ဟုတင္စားခဲ့သည္။ ျပည့္သူ႔အတြက္ ခ်က္ခ်င္းေဆာင္ရြက္‘‘ ဆိုသည္မွာလည္း ဘုရင္ဘူမိေဘာ၏ လက္ေတြ ႕ က်င့္သုံးလွ်က္ရွိသည့္ ေဆာင္ပုဒ္တစ္ခုျဖစ္သည္။

သို႔ကလုိ ျပည္သူ႔အက်ိဳးကို ေန႔မအား ညမနား ေဆာက္ရြက္ ေပးလ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ထိုင္းႏုိင္ငံ တိုင္းသူျပည္သားမ်ား၏ စည္းလုံးညီညြတ္ေရး အထိန္းအမွတ္အျဖစ္ျဖင့္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ယခုအခါ ဘုရင္ဘူမိေဘာ၏ နန္းသက္မွာ နစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ဘူမိေဘာနန္းသက္တစ္ေလ်ွာက္၌ ကေမာက္ကမ ျဖစ္မွူမ်ား အေတာမသတ္နုိင္ေအာင္ ၾကဳံေတြ႔ခဲ့ရသည္။

စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းပုိက္မွူ ၁၉ ၾကိမ္၊ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံဥပေဒသစ္ ပ်င္ဆင္ေရးအဖြဲ႔မွ ၁၀ ၾကိမ္ႏွင့္ အၾကိမ္ေပါင္း မေရတြက္နုိင္ေသာ ကက္ဘိနက္အစုိးရဝန္ၾကီးအဖြဲ႔ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းမွူမ်ားကို ေတြ႔ၾကဳံျဖတ္သန္း ခဲ့ရသည္။

ဘုရင္ဘူမိေဘာသည္ လုပ္ပုိင္ခြင့္အာဏာ ကန္႔သတ္ခံထားရေသာ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ သူကား ျပည့္သူခ်စ္ေသာ ဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္သည္။ ျပည္သူကိုအလုပ္အေၾကြးျပဳေသာ မင္းတစ္ပါးသာ ျဖစ္သည္။ သူ၏ကုိယ္ေရကုိယ္ေသြး စြမ္းပကားကား ၾကီးမားလွသည္။

သူ၏တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားသည္ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ေသာ လုပ္ေဆာင္မွူမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိင္းစစ္တပ္ကလည္း အစိုးရေတြ တစ္ဖြဲ႕ျပီး တစ္ဖြဲ႕ သာ ျဖဳတ္ခ်ခဲ့သည္ ဘုရင္ဘူုမိေဘာကိုမူ သစၥာရွိၾကသည္။ အာဏာရယူေရးကိစၥမ်ားတြင္ ဘုရင္ဘူမိေဘာသည္ မည့္သူ႔ဖက္မွ်မပါဝင္ပဲ သိကၡာသမာဓိႏွင့္ေနခဲ့သည္။ ေက်ာသားရင္သား မခဲြျခားပဲ တရားနည္းလမ္းက်စြာ အဆုံး အျဖတ္ေပးသည္။

ဘူမိေဘာသည္ ထိုင္းဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏နိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရဆီအျပည့္အဝ ေပၚထြန္း ေရးကို ဦးတည္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကိုသာ လိိုလားနစ္သက္သူျဖစ္သည္။ ထုိင္း ဘုရင္ဘူမိေဘာ၏ ပုဂၢိဳလ္ေရး အာဏာသည္ သူ၏ နန္းသက္တစ္ေလ်ွာက္တြင္ ၾကာေလခိုင္ျမဲေလ ျဖစ္သည္။ ထိုင္းနိုင္ငံသမိုင္းတြင္ ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္ နန္းသက္အရွည္ၾကာဆုံး မင္းတစ္ပါးအျဖစ္ သမိုင္းမွတ္တိုင္စုိက္ထူခဲ့ေလျပီ။

ဘုရင္ဘူမိေဘာသည္ မရည္ရြယ္ပဲ ေစာ္ကဲမင္းျဖစ္ဆုိသလို ေနာင္ေတာ္ အနႏၵမဟီဒုိးမွာ သူ၏ အိပ္ခန္းေဆာင္၌ ေသနပ္ဒါဏ္ရာျဖင့္ ထူးဆန္းစြာလုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံရျပီးေနာက္ ေနာင္ေတာ္၏ ထီးနန္းအရိုက္အရာကို ညီေတာ္ျဖစ္ေသာ ဘူမိေဘာက ၁၉၄၆ ခုတြင္ စတင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရသည္။

ေနာင္ေတာ္နတ္ရြာစံစဥ္က ဘုရင္ဘူမိေဘာမွာ ၁၈ နစ္သာရွိေသးကာ ဆြစ္ဇာလန္နိုင္ငံ၌ ပညာသင္ၾကားေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။
ဘူမိေဘာသည္ ဘုရင္ျဖစ္လာျပီးေနာက္ နဝမေျမာက္ရာမဘုရင္ ဘဲြ႕ကိုသာမက မဟာရာဇာ ဘြဲ႕ကိုပါ ျပည္သူ၏ ဆႏၵႏွင့္အညီခံယူခဲ့သည္။

ဘူမိေဘာသည္ ၁၇၈၂ ခုနစ္ကပင္ စတင္ခဲ့ေသာ ခ်က္ကရီမင္းဆက္ အႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာသူျဖစ္သည္။ ဘုမိေဘာ၏ ဘိုးေတာ္မွာ ေမာင္းကြတ္ဘုရင္ျဖစ္သည္။ ထိုဘုရင္ၾကီး အေၾကာင္းကို မွီျငမ္းေရးဖြဲ႕ထားေသာ ကမၻာေက်ာ္ဝတၳဳတစ္ပုဒ္ ေပၚထြက္ခဲ့ဖူးသည္၊ အင္နာခင္ ႏွင့္ ယုိဒယား (ထုိင္း) ဘုရင္ (Anna and the King Siam) ျဖစ္သည္။

ထိုဝတၳဳကို ေနာင္အခ်ိန္တြင္ ကမၻာေက်ာ္ ေခါင္းတုံးမင္းသား ယူလ္ဘရုိင္နား ႏွင့္ ရုပ္ရွင္ျပန္ရုိက္ေသာအခါ ဘုရင္ ႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္ (The King and I) အျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေလ၏။

ထီးနန္းကို ဆက္ခံျပီးေနာက္ နစ္လၾကာေသာအခါ ဆြစ္ဇာန္နိုင္ငံ သို ့ျပန္သြားကာ ေလာ့ဆန္းတကၠသုိလ္ တြင္ သိပၸံ၊ ဥပေဒ ပညာ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးပညာရပ္မ်ားကို ဆက္လက္သင္ယူခဲ့ေလသည္။ ဆြစ္ဇာလန္နုိင္ငံတြင္ ဘြဲ႔ရျပီးေနာက္ ၁၉၅၁ ခုနစ္တြင္ ထုိင္းနုိင္ငံသုိ႕ျပည္ေတာ္ျပန္ခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္မွအစျပဳ၍ ထိုင္းဘုရင္ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္၊ ထိုင္းနုိင္ငံထီးနန္း၌ သက္တမ္းအၾကားဆုံး ခ်က္ကရီမင္းဆက္ နဝမေျမာက္ ရာမဘုရင္အျဖစ္ျဖင့္ ယေန ့တိုင္ ဆက္လက္စိုးစံအုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့သည္မွာ သက္ေတာ္ ၈၃ နစ္ ေမြးေန႔သုိ႕ တိုင္ခဲ့ေလျပီးျဖစ္သည္။

ထုိင္းဘုရင္မင္းျမတ္ဘူမိေဘာအဒူလ်ာဒက္(ဒ္)သည္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႕တြင္က်ေရာက္ေသာ္ ၈၃ နစ္ ေျမာက္ ေမြးေန႔ မွသည္ ေနာင္နစ္ေပါင္းမ်ားစြာတုိင္ေအာင္ တုိင္းျပည္ကို ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္ပါေစသတည္း။