မအိႏွင့္ အာဝါဟ ဝိဝါဟမဂၤလာ အေမး အေျဖ

ဆရာေတာ္ဘုရား ဘာသာၿခားေတြက ေမးလာတဲ႔ ေမးခြန္းအခ်ိဳ႔ တပည္႔ေတာ္မ အေၿဖ မေပးႏိုင္လို႔ လံုး၀ စိတ္မေကာင္းပါဘုရား။ ဘာသာေရး အေမး အေၿဖက႑ ေတြ႕လိုက္ရလို႔ တပည္႔ေတာ္မ အရမ္းပဲ ၀မ္းသာမိပါတယ္ဘုရား။ အေမးက ဒီလိုပါဘုရား

ေမး။ ။ မအိ ။ ၁- အာ၀ါဟမဂၤလာ ၀ိ၀ါဟမဂၤလာ စရမဂၤလာဆိုဒါ ဘုရားေဟာ ဟုတ္မဟုတ္ ပါဠိေတာ္ႏွင္႔အညီ ေၿဖေပးပါ။

ေျဖ။ ။ မဂၤလာဆိုသည္မွာ “မဂၤ ံပါပံ ဆိႏၵတိ လုနာတီတိ မဂၤလံ” အဓိပၸါယ္ကား= မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ အညစ္ အေၾကး တုိ႔ကုိ ရိတ္ျဖတ္ ပယ္ေဖ်ာက္ တတ္ေသာေၾကာင့္ မဂၤလာ ဟုေခၚပါသည္။

အာဝါဟ ဆိုသည္မွာ သတိုးသား အိမ္ရာသို႔ သတိုးသမီးကို ေခၚေဆာင္လာျပီး ျပဳေသာ မဂၤလာ၊
ဝိဝါဟ ဆိုသည္မွာ သတိုးသမီး ေနထိုင္ရာ အိမ္ေဂဟာ သို႔ သတိုးသားက သြားေရာက္ ေဆာင္ႏွင္းေသာ မဂၤလာျဖစ္ျပီး၊
စရမဂၤလာ ဆိုသည္မွာ မိမိအိမ္ရာမွ တစ္ပါး ၾကီးက်ယ္ ခမ္းနားေသာ အေဆာက္အဦး (ဟုိတယ္-ခန္းမ စသည္) ၌ ဆင္ႏႊဲေသာ မဂၤလာျဖစ္ပါသည္။


ဘုရားေဟာေသာ ၃၈ ျဖာမဂၤလာ မ်ားမွာကား ေအာက္ပါ အတုိင္းျဖစ္ေလသည္=

၁။ အေသ၀နာစ ဗာလာနံ = လူမိုက္တို႕ကို မဆည္းကပ္ မေပါင္းသင္းရျခင္း။
၂။ ပ႑ိတာနဥၥ ေသ၀နာ = ပညာ႐ွိတို႕ကို ဆည္းကပ္ ေပါင္းသင္းရျခင္း။
၃။ ပူဇာစ ပူဇေနယ်ာနံ = ပူေဇာ္ထုိက္သူတို႕အား ပူေဇာ္ျခင္း။
၄။ ပတိ႐ူပေဒသ ၀ါေသာစ =သင့္တင့္ေသာအရပ္၌ ေနထုိင္ျခင္း။
၅။ ပုေဗၺစ ကတပုညတာ = ျပဳခဲ့ဖူးေသာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ ႐ွိေသာသူျဖစ္ျခင္း။
၆။ အတၱသမာပဏီဓိ = မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းစြာ ေဆာက္တည္ ထိန္းသိမ္းျခင္း။
၇။ ဗာဟုႆစၥ = အၾကားအျမင္မ်ားေသာသူ ျဖစ္ျခင္း။
၈။ သိပၸ = လက္မႈပညာ အစ႐ိွေသာ အျပစ္မ႐ွိေသာ အတတ္တုိ႕ကို တတ္ျခင္း။
၉။ ၀ိနေယာစ သုသိကိၡေတာ = ေကာင္းစြာ သင္အပ္ေသာ ၀ိနည္းတရား (လူ႔မွူုက်င့္ဝတ္) ႐ွိျခင္း။
၁၀။ သုဘာသိတ၀ါစာ = ေကာင္းစြာေျပာဆိုျခင္း။
၁၁။ မာတာပိတု ဥပ႒ာန = အမိအဘတို႕ကို ေကာင္းစြာ လုပ္ေကၽြးျခင္း။
၁၂။ ပုတၱဒါရႆသဂၤဟ = သားမယားတို႕အား ျပဳစုလုပ္ေၾကြး ေထာက္ပံ့ျခင္း။
၁၃။ အနာကုလ ကမၼႏ ၱာ = အေႏွာင့္အယွက္မ႐ွိေသာ အမႈတို႕ကိုသာ ျပဳျခင္း။
၁၄။ ဒါနဥၥ = အလွဴေပးျခင္း(ပရဟိတ) လုပ္ျခင္း။
၁၅။ ဓမၼစရိယ = ျမတ္ေသာ အက်င့္တို႕ကို (ငါးပါး ရွစ္ပါးသီလတို႔ကုိ)က်င့္ျခင္း။
၁၆။ ဉာတကာနဥၥ သဂၤဟ = ေဆြမ်ိဳးတို႕အား ကူညီၤေထာက္ပံ့ျခင္း။
၁၇။ အန၀ဇၨာနိကမၼာနိ = အျပစ္မ႐ွိေသာ အမႈတို႕ကို ျပဳျခင္း။
၁၈။ ပါပ အာရတီ = မေကာင္းမႈမွ ေ၀းစြာ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
၁၉။ ပါပ ၀ိရတီ = မေကာင္းမႈမွ အထူး ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
၂၀။ မဇၨပါန သံယေမာ = ေသရည္ ေသရက္ကို ေသာက္စား ျခင္းမွ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
၂၁။ အပၸမာေဒါစ ဓေမၼသု = ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္တို႕၌ မေမ့ေလ်ာ့ျခင္း။
၂၂။ ဂါရ၀ = ႐ိုေသထိုက္သူ တို႕အား ႐ုိေသျခင္း။
၂၃။ နိ၀ါတ = မိမိကိုယ္ကို ႏွိမ့္ခ်ျခင္း။
၂၄။ သႏၱဳ႒ီ = ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္း။
၂၅။ ကတညဳတ = သူျပဳဖူးေသာ ေက်းဇူးကို သိျခင္း။
၂၆။ ကာေလန ဓမၼႆ၀န = သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အခါ၌ သူေတာ္ေကာင္း တရားကို နာယူျခင္း။
၂၇။ ခႏၱီ = သည္းခံျခင္း။
၂၈။ ေသာ၀စႆတာ = သူေတာ္ေကာင္းတို႕ ဆံုးမ အပ္ေသာ စကားကို နာလြယ္ျခင္း။
၂၉။ သမဏာနဥၥဒႆန = ရဟန္းပုဏၰားတို႕အား ဖူးျမင္ျခင္း။
၃၀။ ကာေလန ဓမၼသာကစၧာ = သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အခါ၌ တရားေတာ္ကို ေဆြးေႏြး ေမးျမန္းျခင္း။
၃၁။ တေပါ = ျခိဳးျခံစြာ က်င့္ျခင္း။
၃၂။ ျဗဟၼစရိယ = ျမတ္ေသာ အက်င့္တို႕ကို က်င့္ျခင္း။
၃၃။ အရိယသစၥာနဒႆန = အရိယသစၥာတို႕ကို သိျမင္ျခင္း။
၃၄။ နိဗၺာန သစၧိကိရိယာ =နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရျခင္း။
၃၅။ နကမၸတိ = ေလာကဓံတရားတို႕ႏွင့္ေတြ႕ေသာ္ တုန္လႈပ္ေသာစိတ္ မ႐ွိျခင္း။
၃၆။ အေသာက = ေလာကဓံတရားတို႕ႏွင့္ေတြ႕ေသာ္ စိုးရိမ္ေသာစိတ္ မ႐ွိျခင္း။
၃၇။ ၀ိရဇံ = ေလာကဓံတရားတို႕ေတြ႕ေသာ္ စိတ္၌ အလုိရမၼက္မ႐ွိျခင္း။
၃၈။ ေခမံ = ေလာကဓံတရားတို႕ေတြ႕ေသာ္ စိတ္၌ ေၾကာက္ရြံ႕ေသာ ေဘးမ႐ွိျခင္း။ ဟူ၍- ပရိတ္ၾကီး မဂၤလသုတ္တြင္ ၃၈ ျဖာ မဂၤလာဟူ၍ ဗုဒၶေဟာၾကားထားေလသည္။

ဟိႏၵဴ ျဗဟၼဏဝါဒလာ ေလာကီမဂၤလာ ၁၂ ပါး=

၁၊ ဂဗၻသာဝက မဂၤလာ- ပဋိသေႏၶေနသည့္ေန႔မွစ၍ ရံခါရံခါ ျပဳလုပ္ေပးေသာ မဂၤလာ။
၂၊ ဝိဇာတ မဂၤလာ- ဖြားျမင္ေသာအခါ ျပဳလုပ္ေသာ မဂၤလာ။
၃၊ အာဟာရ ပရိေဘာဂ မဂၤလာ- သူငယ္ကုိ ထမင္း ခြံေသာ မဂၤလာ။
၄။ တမၺဳလ ဘတၱ မဂၤလာ- ကြမ္း ခြံေသာ မဂၤလာ။
၅၊ ေဒါဠာ ကရဏ မဂၤလာ- ပုခက္လႊဲေသာ မဂၤလာ။
၆၊ ေကသေစၧဒန မဂၤလာ- ဆံပင္ပယ္ေသာ မဂၤလာ။
၇၊ ေဂဟကရဏ မဂၤလာ- အိမ္သစ္တက္ေသာ မဂၤလာ။
၈၊ သာမေဏရ ဗၺဇၨမဂၤလာ- ရွင္ျပဳေပးေသာ မဂၤလာ။
၉၊ ကဏၰဝိဇၥ်န မဂၤလာ- နားသ မဂၤလာ။
၁၀၊ ဒုႆနဂဟ မဂၤလာ- ပုဆိုး ထဘီ ဝတ္ေပးေသာ မဂၤလာ။
၁၁၊ စူဠဂဟန မဂၤလာ- ဆံထုံးဥေသွ်ာင္ ထုံးေပးေသာ မဂၤလာ။
၁၂၊ အာဝါဟ ဝိဝါဟ မဂၤလာ- လက္ထပ္မဂၤလာ။ ဟူေသာ မဂၤလာ တရား ၁၂ ပါးရွိပါသည္။

အာဝါဟ ဝိဝါဟ မဂၤလာ-ေခၚ လက္ထပ္မဂၤလာသည္ ဘုရားေဟာ ထားေသာ ၃၈ ျဖာ မဂၤလာ တရား၌ မပါဝင္ေသာ္လည္း၊ ၄င္းမဂၤလာကို ျ႔ပဳလုပ္ၾကေသာ ဇနီးေမာင္ႏွံမ်ား အတြက္ က်င့္ဝတ္ တရားမ်ားကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

မိမိတုိ႔ ငယ္စဥ္က သင္ခဲ့ဖူးေသာ၊ ျမန္မာ့ရုိရာ က်င့္ဝတ္ေခၚ မယားက်င့္ဝတ္ လင့္က်င့္ဝတ္၊ တပည့္က်င့္ဝတ္ ဆရာက်င့္ဝတ္၊ အလုပ္သမားက်င့္ဝတ္ အလုပ္ရွင္က်င့္ဝတ္ စသည္အားျဖင့္ သင္ခဲ့ရသမွ် က်င့္ဝတ္တို႔သည္၊ သိဂၤါေလာဝါဒ သုတ္လာ ဘုရားေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ လူ႔မွူ က်င့္ဝတ္မ်ား ျဖစ္သည္၊ ၄င္းက်င့္ဝတ္မ်ားအား လူငယ္မ်ား မွတ္မိလြယ္ေစရန္ ကဗ်ာလကၤာ မ်ားျဖင့္ ေရးစပ္သီကုံးထားေသာေၾကာင့္ ဘုရားေဟာ ဟူ၍ မထင္မွတ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္၊

ေမး။ ။ မအိ။၂။ လူ႔ဘ၀ရဲ႕တန္ဖိုးႏွင္႔ ပတ္သက္တဲ႔ တရားမ်ိဳး ဘုရားေဟာ ရွိပါသလား ရွိပါက ပါဠိေတာ္ႏွင့္ အညီ ေၿဖေပးပါ။

ေျဖ။ ။ မႏုႆတၱ ဘာေဝါ ဒုလႅေဘာ= လူ႔ဘဝကုိ ရရွိျခင္းသည္ အလြန္တရာမွ ခဲယင္း၏၊ တန္းဖုိ႔ ရွိ၏ ဟူ၍- ဗုဒၶစကားေတာ္ ရွိပါသည္။

ေမးခြန္ရွင္ သိလုိသည္မွာ= လူ႔ဘဝ၏ တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း၊ တရားမ်ားကုိ ဆိုလိုသည္ဟု ယူဆရပါသည္။

ဗုဒၶေဟာထားခဲ့ေသာ ပါဠိေတာ္ အ႒ကတာ ဋိကာ မွန္သမ်ွတို႔သည္၊ လူ႔ဘဝ၏ တုိးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း တရားမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ လူ႔ဘဝ၏ တိုးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင္း မဟုတ္ေသာ ဗုဒၶ၏ စကားဟူ၍ မရွိေပ။

ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္သူ လူအမ်ား ပါဠိစာေပကုိ သင္ယူမွူမ်ား နည္းပါးလာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ကေလးေက်ာင္းပုိ႔သည္ကုိ ကုသုိလ္ရေသာ ဗုဒၶ၏ ဘာသာေရး အဆံုးအမအျဖစ္ သေဘာမေပါက္သလုိ၊ အရြယ္ေရာက္လာေသာ မိမိ၏ သမီး/သားကုိ အိမ္ရာတည္ေထာင္ရန္ သင္႔ေတာ္ရာ အိမ္ေထာင္ဖက္ႏွင့္ ထိမ္းျမား လက္ထပ္ေပးျခင္းကုိလည္း၊ ကုသုိလ္ရေစတဲ႔ ဘာသာေရး အဆံုးအမ ျဖစ္ေၾကာင္းကို မသိၾကေတာ့ေပ။

ဥပမာ...ကေလးဘ၀ ေက်ာင္းတက္စာသင္ျခင္း အတတ္ပညာ သင္ယူျခင္းသည္ (သိပၸဥၥ) မဂၤလာ ကုသုိလ္ရေသာ ဘုရားရွင္၏ အဆုံးအမ ျဖစ္ပါသည္။

အိမ္က ဇနီးမယား သမီးသား အတြက္ စီးပြါးဥစၥာရွာေဖြ ေနျခင္းသည္ (ပုတၱဒါရႆ သဂၤေဟာ) မဂၤလာ ကုသုိလ္ရေသာ ဘုရားရွင္၏ အဆုံးအမ ျဖစ္ပါသည္။

အေဖအေမ ကုိ ျပဳစုလုပ္ေကၽြးျခင္းသည္ (မာတာပိတု ဥပ႒ာနံ) မဂၤလာ ကုသုိလ္ရေသာ ဘုရားရွင္၏ အဆုံးအမျဖစ္ပါသည္။

ကုသုိလ္ျဖစ္ေစ. ပညာျဖစ္ေစ. စီးပြါးဥစၥာျဖစ္ေစ တစ္ခုခု၊ ဒါမွမဟုတ္အားလံုး ရနုိင္ေသာ အရပ္ေဒသသုိ႔ ေျပာင္းေရြ႔ အေျခခ် ေနထုိင္ျခင္းသည္ (ပတိရူပ ေဒသ၀ါေသာစ) မဂၤလာ ကုသိုလ္ရေသာ ဘုရားရွင္၏ အဆုံးအမ ျဖစ္ပါသည္။

စသည္ျဖင့္ ဗုဒၶအဆံုးအမေတာ္ မ်ားသည္ ေန႔စဥ္ဘ၀အေရး အတြက္ လမ္းညြန္ခ်က္မ်ား ရွိသည္ ဆိုသည္ကုိ မသိၾကသည္မွာ လူတို႔၏ ဘာသာေရး အသိပညာ ေလ့လာမွူ နည္းပါးျခင္းေၾကာင့္ သာလ်ွင္ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

အနီးကပ္အားျဖင့္ မဂၤလသုတ္၊ သိဂၤါေလာဝါဒသုတ္၊ စေသာ ေျမာက္မ်ားလွစြာေသာ သုတ္ အဘိဓမၼာ တရားေတာ္မ်ားသည္ လူ႔ေလာက အက်ိဳးျပဳ တရားေတာ္မ်ားသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားလုိက္ပါသည္။

လူ႔ဘဝ တုိးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင္း မပါဟု ထင္မွတ္ ေျပာဆုိ ျခင္းသည္၊ ၄င္းတို႔ကုိယ္တိုင္ မသိေသး၍သာ ေျပာဆုိၾကျခင္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။

ျမတ္စြာဘုရားသည္၊ ပါရမီျဖည့္က်င့္စဥ္ ကတည္းက=

ေလာကတၱစရိယ= ေလာကအတြက္ က်င့္၏။
ဥာတတၲစရိယ= ေဆြေတာ္ မ်ိဳးေတာ္တုိ႔အတြက္ က်င့္၏။
ဗုဒၶတၲစရိယ= အလုံးစုံေသာ တရားမ်ားကို သိဖို႔အတြက္ က်င့္၏။

ဤအေျဖမ်ားသည္ အလုံးစုံ မွန္ကန္ ျပီးျပည့္စုံျပီဟူ၍ မမွတ္ယူေစခ်င္ပါ၊ အျခားအျခားေသာ ဆရာေတာ္မ်ားအားလည္း ေမးျမန္းေစခ်င္ပါသည္။

သင္ရင္းႏွင့္ က်င့္၊ က်င့္ရင္းႏွင့္ သင္ႏုိင္ၾကပါေစ။